Discworld Companions – Porównanie

Dotychczas wydano pięć różnych przewodników (Companionów) po Świecie dysku (piąty dostał też wydaną w 2022 roku ekskluzywną edycję, „Dunmanifestin Edition” którą można z racji różnic liczyć jako osobny byt i szósty przewodnik, zawiera bowiem trochę dodatkowych haseł (z Nauki Świata Dysku serii) oraz specjalnie wykonane ilustracje, nie mamy jednak do tej edycji dostępu na ten moment), są to:

The Discworld Companion wydany w 1994 roku
The Discworld Companion Updated wydany w 1997 roku
The New Discworld Companion wydany w 2002 roku
Turtle Recall: The Discworld Companion…So Far wydany w 2012 roku, jako jedyny wydany także po polsku, pod tytułem „Żółw przypomniany”
The Ultimate Discworld Companion wydany w 2021 roku

Każdy tytuł powyżej jest linkiem do notki skupiającej się na konkretnej edycji, w tym tekście natomiast przyglądamy się różnicom między nimi, na podstawie interesującego nas wycinka, czyli elementów związanych z żółwiami.

Skrót do poszczególnych części tekstu:
Część encyklopedyczna:
Podsumowanie części encyklopedycznej
Dodatkowe teksty
Grafiki

Część encyklopedyczna:
Hasło: Astrolabe

Astrolabe. One of the Disc’s finest astrolabes is kept in a large, star-filled room in KRULL. It includes the entire Great A’Tuin-Elephant-Disc system wrought in brass and picked out with tiny jewels.
Around it the stars and planets wheel on fine silver wires. On the walls the constellations have been made of tiny phosphorescent seed pearls set out on vast tapestries of jet-black velvet. These were, of course, the constellations current at the time of the room’s decoration – several would be unrecognisable now owing to the Turtle’s movement through space. The planets are minor bodies of rock picked up and sometimes discarded by the system as it moves through space, and seem to have no other role in Discworld astronomy or astrology than to be considered a bloody nuisance.

Hasło: Astrozoologists

Astrozoologists. Krullian scientists interested in studying the nature of the Great A’TUIN. Specifically, its sex.

Hasło: A’Tuin, the Great

A’Tuin, the Great. The star turtle who carries the Discworld on its back. Ten-thousand-mile-long member of the species Chelys galactica, and the only turtle ever to feature on the Hertzsprung-Russell Diagram. Almost as big as the Disc it carries. Sex unknown.
Shell-frosted with frozen methane, pitted with meteor craters and scoured with asteroidal dust, its eyes are like ancient seas, crusted with rheum. Its brain is the size of a continent, through which thoughts move like glittering glaciers.
It is as large as worlds. As patient as a brick. Great A’Tuin is the only creature in the entire universe that knows exactly where it is going.
Upon its back stand Berilia, Tubul, Great T’Phon and Jerakeen, the four giant elephants upon whose shoulders the disc of the world rests. A tiny sun and moon spin around them on a complicated orbit to induce seasons, although probably nowhere else in the multiverse is it sometimes necessary for an elephant to cock its leg to allow the sun to go past.
After the events of The Light Fantastic, the Great A’Tuin was orbited by eight baby turtles, each with four small world-elephant calves and tiny discworlds, covered in smoke and volcanoes. They have subsequently begun their own cosmic journeys.
Wizards have tried to tune into Great A’Tuin’s mind. They trained up on tortoises and giant sea turtles to get the hang of the Chelonian mind. But although they knew that the Great A’Tuin’s mind would be big, they rather foolishly hadn’t realised it would be slow. After thirty years all they found out was that the Great A’Tuin was looking forward to something.
People have asked: How does the Disc move on the shoulders of the elephants? What does the Turtle eat? One may as well ask: What kind of smell has yellow got? It is how things are.

The Discworld Companion – Powyższy tekst
The Discworld Companion Updated – Powyższy tekst
The New Discworld Companion – Powyższy tekst
Turtle Recall: The Discworld Companion…So Far – Powyższy tekst
The Ultimate Discworld Companion – Powyższy tekst, ponadto jest też grafika.
Podsumowanie: Hasło identyczne we wszystkich edycjach, w ostatniej dodatkowo jest grafika.

Hasło: Brutha

(…) When the Great God OM was trapped in the form of a tortoise, Brutha – whose quiet and unquestioning belief meant he was the only person left in the entire country who could hear the god speak – carried him round in a wickerwork box slung over his shoulder. (…)

The Discworld Companion – Powyższy tekst

(…) When the Great God OM was trapped in the form of a tortoise, Brutha – whose quiet and unquestioning belief meant he was the only person left in the entire country who could hear the god speak – carried him round in a wickerwork box slung over his shoulder. After many adventures, both prospered in their chosen spheres. (…)

The Discworld Companion Updated – Powyższy tekst
The New Discworld Companion – Powyższy tekst
Turtle Recall: The Discworld Companion…So Far – Powyższy tekst
The Ultimate Discworld Companion – Powyższy tekst
Podsumowanie: Hasło prawie identyczne, od drugiej edycji zawiera jedno dodatkowe zdanie.

Hasło: Calendars

Calendars (The discworld year). The calendar on a planet which is flat and revolves on the back of four giants elephants is always
difficult to establish.
It can be derived, though, by starting with the fact that the spin year – defined by the time taken for a
point on the Rim to turn one full circle – is about 800 days long. The tiny sun orbits in a fairly flat
ellipse, being rather closer to the surface of the disc at the rim than at the Hub (thus making the Hub
rather cooler than the rim). This ellipse is stable and stationary with respect to the Turtle – the sun
passes between two of the elephants. (…)

The Discworld Companion – Powyższy tekst
The Discworld Companion Updated – Powyższy tekst
The New Discworld Companion – Brak hasła
Turtle Recall: The Discworld Companion…So Far – Powyższy tekst
The Ultimate Discworld Companion – Powyższy tekst
Podsumowanie: Hasło treściowo identyczne we wszystkich edycjach poza trzecią, w której się nie znalazło. W pozostałych występuje drobna różnica w sposobie zapisu słowa „THE DISCWORLD YEAR”, w dwóch pierwszych jest to zapisane małymi literami i w nawiasie, w czwartej dużymi literami, z dwukropkiem i z odstępem od reszty tekstu, w finalnej edycji także dużymi i z odstępem, ale bez dwukropka.

Hasło: Caroc cards

Caroc cards. Distilled wisdom of the Ancients. Deck of cards used on the Discworld for fortune telling and for card games (see CRIPPLE MR ONION). Cards named in the Discworld canon include The Star, The Importance of Washing the Hands (Temperance), The Moon, The Dome of the Sky, The Pool of Night (the Moon), Death, the Eight of Octograms, the Four of Elephants, the Ace of Turtles.

The Discworld Companion – Powyższy tekst
The Discworld Companion Updated – Powyższy tekst
The New Discworld Companion – Powyższy tekst
Turtle Recall: The Discworld Companion…So Far – Powyższy tekst
The Ultimate Discworld Companion – Powyższy tekst
Podsumowanie: Hasło identyczne we wszystkich edycjach. Ponadto w pierwszych czterech wizerunek tych kart można zobaczyć jako obrazek-tło dla litery C, oznaczajacej oczywiście początek sekcji z hasłami na tą literę.

Hasło: Chimera

Chimera. A desert creature, with the legs of a mermaid, the hair of a tortoise, the teeth of a fowl, the wings of a snake, the breath of a furnace and the temperament of a rubber balloon in a hurricane. Clearly a magical remnant. It is not known whether chimera breed and, if so, with what.

Hasło: Chelonauts

Chelonauts. Men who journey – or at least intend to journey – below the Rim to explore the mysteries of the Great A’TUIN. Their suits are of fine white leather, hung about with straps and brass nozzles and other unfamiliar and suspicious contrivances. The leggings end in high, thick-soled boots, and the arms are shoved into big supple gauntlets. Topping it all is a big copper helmet designed to fit on the heavy collars around the neck of the suits. The helmet has a crest of white feathers on top and a little glass window in front.

Hasło: Death, House of

(…) In one corner and dominating the room, however, is a large disc of the world. This magnificent feature is complete down to solid silver elephants standing on the back of a Great A’TUIN cast in bronze and more than a metre long. The rivers are picked out in veins of jade, the deserts are powdered diamonds and the most notable cities are picked out in precious stones.(…)

The Discworld Companion – Powyższy tekst
The Discworld Companion Updated – Powyższy tekst
The New Discworld Companion – Powyższy tekst, tylko z słowem „yard” zamiast „metre”.
Turtle Recall: The Discworld Companion…So Far – Powyższy tekst
The Ultimate Discworld Companion – Powyższy tekst
Podsumowanie: Hasło niemalże identyczny we wszysktich edycjach, jedyna niewielka różnica to fakt, że w trzeciej edycji zamiast „more than a metre long” jest „more than a yard long„.

Hasło: Discworld, the

(…) And there, below the mines and sea-ooze and fake fossil bones put there (most people believe) by a
Creator with nothing better to do than upset archaeologists and give them silly ideas, is Great A’TUIN.
(…)
The Discworld should not exist. Flatness is not a natural state for a planet. Turtles should grow only
so big. (…)

The Discworld Companion – Powyższy tekst
The Discworld Companion Updated – Powyższy tekst
The New Discworld Companion – Powyższy tekst
Turtle Recall: The Discworld Companion…So Far – Powyższy tekst
The Ultimate Discworld Companion – Powyższy tekst
Podsumowanie: Te kawałki tego rozbudowanego hasła które przytaczamy,zawierające żółwie odniesienie, są identyczne we wszystkich edycjach. W wydaniu piątym dodatkowo jest grafika.

Hasło: Gamblers’ Guild

Gamblers’ Guild. Motto: EXCRETVS EX FORTVNA. (Loosely speaking: ‘Really Out of Luck’.) Coat of arms: A shield, gyronny. On its panels, turnwise from upper sinister: a sabre or on a field sable; an octagon gules et argent on a field azure; a tortue vert on a field sable; an ‘A’ couronnée on a field argent; a sceptre d’or on a field sable, a calice or on a field azure; a piece argent on a field gules; an elephant gris on a field argent. (…)

The Discworld Companion – Powyższy tekst
The Discworld Companion Updated – Powyższy tekst
The New Discworld Companion – Powyższy tekst
Turtle Recall: The Discworld Companion…So Far – Powyższy tekst
The Ultimate Discworld Companion – Powyższy tekst
Podsumowanie: Hasło identyczne we wszystkich edycjach. Ponadto w pierwszych czterech pojawia się obrazek z herbem.

Hasło: Granny’s Cottage

(…) On the bed itself is a patchwork quilt which looks like a flat tortoise. It was made by Gordo SMITH and was given to Miss Weatherwax by ESK’S mother one HOGSWATCHNIGHT. (…)

Hasło: Krull

(…) The Krullians once had plans to lower a vessel over the Edge to ascertain the sex of the Great A’TUIN.

Hasło: Morecombe

Morecombe. A vampire. The solicitor of the RAMKIN family. Scrawny, like a tortoise; very pale, with pearly, dead eyes.

The Discworld Companion – Powyższy tekst

Morecombe. A vampire, although obviously housetrained. He is the solicitor of the RAMKIN family, and senior member of the firm Morecombe, Slant and Honeyplace. Scrawny around the neck, like a tortoise; very pale, with pearly, dead eyes.

The Discworld Companion Updated – Powyższy tekst, jest ciut bardziej rozbudowany niż w pierwszej edycji.

Morecombe, Schwarzlache von. A vampire, although obviously housetrained. He has been the RAMKIN family’s solicitor for more than 400 years, and is senior member of the firm Morecombe, Slant and Honeyplace. Scrawny around the neck, like a tortoise; very pale, with pearly, dead eyes.

The New Discworld Companion – Powyższy tekst, jeszcze bardziej rozbudowany i z dodanym nazwiskiem!
Turtle Recall: The Discworld Companion…So Far – Taki sam tekst jak The Discworld Companion, czyli w pewnym sensie regres w stosunku do wydania trzeciego.
The Ultimate Discworld Companion – Taki sam tekst jak The Discworld Companion
Podsumowanie: Najbardziej zróżnicowany wpis w ramach Companionów, występujący aż w trzech wersjach, wydanie drugie, czwarte i piąte mają identyczny tekst, wydanie pierwsze ma inny a trzecie jeszcze inny. Fakt że informacje z wydania trzeciego zostały później zignorowane może zastanawiać.

Hasło: Oats, Quite Reverend
The Discworld Companion – Brak hasła
The Discworld Companion Updated – Brak hasła

(…) He also wore a holy turtle pendant and carried a finely printed graduation copy of the Book of Om, which he unfortunately mislaid during the events of Carpe Jugulum. (…)

The New Discworld Companion – Powyższy tekst
Turtle Recall: The Discworld Companion…So Far – Powyższy tekst
The Ultimate Discworld Companion – Powyższy tekst
Podsumowanie: Hasło identyczne w trzech wydaniach Companiona, w dwóch pierwszych jest nieobecne bowiem odnosi się do postaci z ksiązki Carpe Jugulum, niewydanej jeszcze w czasach ich publikacji, nieobecność ta nie jest więc wynikiem wycięcia danego zagadnienia, jak w niektórych przypadkach.

Hasło: Om

Om. The Great God Om. He has a vast church in Kom, OMNIA. When he is first encountered, he is a small tortoise with one beady eye and a badly chipped shell. (…)

The Discworld Companion – Powyższy tekst
The Discworld Companion Updated – Powyższy tekst

Om. The Great God Om. When he is first encountered, he is a small tortoise with one beady eye and a badly chipped shell. (…)

The New Discworld Companion – Powyższy tekst, lekko skrócony względem wersji z pierwszych Companionów
Turtle Recall: The Discworld Companion…So Far – Powyższy tekst
The Ultimate Discworld Companion – Powyższy tekst
Podsumowanie: W dwóch pierwszych edycjach hasło to jest ciut dłuższe, w kolejnych trzech jest ten sam tekst, ale skrócony o jedno zdanie. W piątym wydaniu jest grafika.

Hasło: Potent Voyager

Potent Voyager. Vessel constructed by DACTYLOS to take two chelonauts out over the Rim to determine the sex of the Great A’TUIN. A huge bronze space ship, without any motive power other than the ability to drop.

Hasło: Rimbow

(…) The Rimbow hangs in the mists just beyond the edge of the world, appearing only at morning and evening when the light of the Disc’s little orbiting sun shines past the massive bulk of the Great A’TUIN and strikes the Disc’s magical field at exactly the right angle.

Hasło: Simony, Sergeant

Simony, Sergeant. Sergeant in the Divine Legion in OMNIA and a follower of the Turtle Movement.(…)

Hasło: Turtle, the Great

Turtle, the Great. (See A’TUIN, GREAT.)

Hasło: Turtle Movement

Turtle Movement. A secret society in OMNIA which believes that the Disc is flat and is carried
through space on the backs of four elephants and a giant turtle. Their secret recognition saying is ‘The
Turtle Moves’. Their secret sign is a left-hand fist with the right hand, palm extended, brought down
on it. Most of the senior officials of the Omnian church are members of the ‘movement’, but since they
all wear hoods and are sworn to absolute secrecy each thinks he is the only one.

Hasło: Zodiac

(…) It would be more correct to say that there are always sixty-four signs in the Discworld zodiac but also that these are subject to change. Stars immediately ahead of the Turtle’s line of flight change their position only very gradually, as do the ones aft. The ones at right angles, however, may easily alter their relative positions in the lifetime of the average person, so there is a constant need for an updating of the Zodiac. This is done for the STO PLAINS by Unseen University, but communications with distant continents (who in any case have their own interpretations of the apparent shapes in the sky) are so slow that by the time any constellation is known Discwide it has already gone past. (…)

The Discworld Companion – Powyższy tekst
The Discworld Companion Updated – Powyższy tekst

(…) It would be more correct to say that there are always sixty-four signs in the Discworld zodiac but also that these are subject to change without notice. Stars immediately ahead of the Turtle’s line of flight change their position only very gradually, as do the ones aft. The ones at right angles, however, may easily alter their relative positions in the lifetime of the average person, so there is a constant need for an updating of the Zodiac. This is done for the STO PLAINS by Unseen University, but communications with distant continents (who in any case have their own interpretations of the apparent shapes in the sky) are so slow that by the time any constellation is known Discwide it has already gone past. (…)

The New Discworld Companion – Powyższy tekst, różni się dodaniem dwóch słów, „without notice”
Turtle Recall: The Discworld Companion…So Far – Powyższy tekst
The Ultimate Discworld Companion – Powyższy tekst
Podsumowanie: Tekst prawie identyczny we wszystkich edycjach, jedyna różnica to fakt że edycja trzecia i kolejne mają dodatkowe dwa słowa, w these are subject to change without notice dodano pogrubiony fragment.

Podsumowanie częsci encyklopedycznej
Hasła identyczne we wszystkich wydaniach:
– Chimera
– Chelonauts
– Death, House of (identyczne z dokładnością do tego że w 3 wydaniu jest „yard” zamiast „metre”)
– Discworld, the (Przynajmniej żółwie, interesujące nas fragmenty tego hasła są identyczne)
– Granny’s Cottage
– Krull
– Potent Voyager
– Rimbow
– Simony, Sergeant
– Turtle, the Great
– Turtle Movement

Hasła identyczne w wydaniach 1-2 i 4-5 ale nieobecne w 3:
– Astrolabe
– Astrozoologists
– Calendars (jedynie są minimalne różnice w zapisie fragmentu hasła dużymi literami lub nie)

Hasła identyczne we wszystkich wydaniach ale w piątym dodano lub odjęto grafikę:
– A’Tuin, the Great (dodana grafika)
– Caroc cards (grafika była na początku, jako tło dla litery C,w piątym zastąpiona)
– Gamblers’ Guild (odjęta grafika)

Hasło mające różnice między wydaniami, w którym poza tym w piątym wydaniu dodano grafikę:
– Om (ale też grafika!?)

Hasła mające różnice między wydaniami:
– Brutha (wydania 2-5 mają jedno dodatkowe zdanie)
– Morecombe (chyba najbardziej zróżnicowane hasło)
– Zodiac

Hasło wystepujące dopiero od 3 edycji
– Oats, Quite Reverend

Dodatkowe teksty
Każde z wydań oprócz części encyklopedycznej miało jakieś dodatkowe teksty, czasem wywiad, zawsze jakiś wstęp, szczegóły poniżej:

The Discworld Companion
Przed częścią encyklopedyczną:
– „Turtles all the Way” – Prawie identyczny tekst z tym w „The Discworld Companion Updated” ale są minimalne różnice.
– „About the companion” – Tekst ten pełni ta samą rolę co tak samy zatytułowany z drugiej edycji i zatytułowany „”Where am I?”” z edycji trzeciej i kolejnych. Wszystkie się między sobą trochę różnią, każdy wstęp jest trochę bardziej rozbudowany o nowe tytuły książek itd.
Po części encyklopedycznej:
– „A brief history of Discworld” – Tekst unikatowy dla tej edycji.
– „Terry Pratchett: The Definitive Interview” – W teorii tekst ten był reprintowany w „Turtle Recall” więc powinny byc identyczne, tamten jednak ma trochę dodatkowych pytań itd., więc występują pewne różnice.
– „Fans and Fanmail” – Jak wyżej, W teorii tekst ten był reprintowany w „Turtle Recall” (jako „Readers and Fan Mail”) więc powinny być identyczne, znaleźć można jednak pewne różnice, reprint ma więcej tekstu.

The Discworld Companion Updated
Przed częścią encyklopedyczną:
– „Turtles all the Way” – Prawie identyczny tekst z tym w „The Discworld Companion” ale są minimalne różnice.
– „About the companion” – Tekst ten pełni ta samą rolę co tak samy zatytułowany w pierwszej edycji i zatytułowany „”Where am I?”” z edycji trzeciej i kolejnych. Wszystkie się między sobą trochę różnią, każdy wstęp jest trochę bardziej rozbudowany o nowe tytuły książek itd.
Po części encyklopedycznej:
– „The Definitive Interview II: The Autor Strikes Back” – Tekst unikatowy dla tej edycji.

The New Discworld Companion
Przed częścią encyklopedyczną:
– „Where am I?” – Tekst ten pełni ta samą rolę co „”About the companion”” w dwóch pierwszych edycjach, pod nowym tytułem występuje w edycji trzeciej i kolejnych. Wszystkie się między sobą trochę różnią, każdy wstęp jest trochę bardziej rozbudowany o nowe tytuły książek itd.
Po części encyklopedycznej:
– „The Terry Pratchett Interview: Discworld Quo Vadis?” – Tekst unikatowy dla tej edycji.

Turtle Recall: The Discworld Companion…So Far
Przed częscią encyklopedyczną:
– „Where am I?” – Tekst ten pełni ta samą rolę co „”About the companion”” w dwóch pierwszych edycjach, pod nowym tytułem występuje w edycji trzeciej i kolejnych. Wszystkie się między sobą trochę różnią, każdy wstęp jest trochę bardziej rozbudowany o nowe tytuły książek itd.
Po częsci encyklopedycznej:
– „Terry Pratchett: The Definitive Interview” – W teorii to reprint wywiadu z „The Discworld Companion”, w praktyce występują pewne różnice, dodatkowe pytania są itd.
– „Readers and Fan Mail” – W teorii to reprint z „The Discworld Companion” (tam był pod tytułem „Fans and Fanmail”), w praktyce występują pewne różnice, dodatkowe treści są itd.
– „The Language Barrier” – Tekst unikatowy dla tej edycji.
– „Cripple Mr onion” – Tekst unikatowy dla tej edycji.

The Ultimate Discworld Companion
Przed częscią encyklopedyczną:
– „Where am I?” – Tekst ten pełni ta samą rolę co „”About the companion”” w dwóch pierwszych edycjach, pod nowym tytułem występuje w edycji trzeciej i kolejnych. Wszystkie się między sobą trochę różnią, każdy wstęp jest trochę bardziej rozbudowany o nowe tytuły książek itd.
– „Illustrating Discworld” – Tekst unikatowy dla tej edycji.

Grafiki
Poniższe trzy grafiki występują w czterech pierwszych Companionach, w piątym nie.

Poniższe grafiki (literka A wpisana w żółwi obrys to przykład, każda z liter alfabetu na początku sekcji haseł na daną literę ma taki obrazek, z odpowiednią literą oczywiście) występują jedynie w piątym Companionie.

Autor: XYuriTT

Discworld Companions – Porównanie

Menu Nawigacyjne

Zmień Język